Nie każda inwestycja wymaga otrzymania pozwolenia na budowę. Zgodnie z ustawą Prawo budowlane (Dz. U. z dnia 7 lipca 1994 r. z późn. zm.) m. in.:
„(…) Art.29.1.
Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:
1) obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej:
a) parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80m,
b) płyt do składowania obornika,
c) szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 25m3,
d) naziemnych silosów na materiały sypkie o pojemności do 30 m3i wysokości nie większej niż 7 m,
e) suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21m2;
1a) wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;
2) wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, garaży, wiat lub przydomowych ganków i oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
2a) wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej, rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35m2, przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500m2 powierzchni działki;
2b) wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35m2;
2c) wiat o powierzchni zabudowy do 50m2, sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000m2powierzchni działki;2d)wolno stojących altan o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2powierzchni działki;
3) przydomowych oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50m3na dobę;
3a) zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe o pojemności do 10m3;
4) altan działkowych i obiektów gospodarczych, o których mowa w ustawie z dnia 13grudnia 2013r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U. z2017r. poz. 2176);
5) wiat przystankowych i peronowych (…)
9) boisk szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych, bieżni służących do rekreacji;
10) miejsc postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie;
11) zjazdów z dróg krajowych i wojewódzkich oraz zatok parkingowych na tych drogach;
11a) zjazdów z dróg powiatowych i gminnych oraz zatok parkingowych na tych drogach;
11b) przepustów o średnicy do 100 cm; (…)
12) tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia winne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowawart.30 ust.1, ale nie później niż przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu;
13) gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80m, przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa; (…)
18) pochylni przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych; (…)
22) obiektów małej architektury;
23) ogrodzeń; (…)
2. Pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na:
1) remoncie obiektów budowlanych; (…)
4) dociepleniu budynków o wysokości do 25m;
5) utwardzeniu powierzchni gruntu na działkach budowlanych;
6) instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach wpisanych do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym;
9) wykonywaniu i przebudowie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych;
10) wykonywaniu obudowy ujęć wód podziemnych; (…)”
Zgodnie z ustawą Prawo wodne (Dz. U. z dnia 20 lipca 2017 r. z późn. zm.):
„(…) Art. 389. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na:
1) usługi wodne;
2) szczególne korzystanie z wód;
3) długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej;
4) rekultywację wód powierzchniowych lub wód podziemnych;
5) wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów;
6) wykonanie urządzeń wodnych;
7) regulację wód, zabudowę potoków górskich oraz kształtowanie nowych koryt cieków naturalnych;
8) zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wód;
9) prowadzenie przez wody powierzchniowe płynące w granicach linii brzegu oraz przez wały przeciwpowodziowe obiektów mostowych, rurociągów, przewodów w rurociągach osłonowych lub przepustów;
10) prowadzenie przez śródlądowe drogi wodne oraz przez wały przeciwpowodziowe napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych.
Art. 390. 1. Pozwolenie wodnoprawne jest wymagane również na:
1) lokalizowanie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią:
- a) nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
- b) nowych obiektów budowlanych;
2) gromadzenie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, oraz prowadzenie na tych obszarach odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania, jeżeli wydano decyzję, o której mowa w art. 77 ust. 3. (…)”.
„(…) Art. 394. 1. Zgłoszenia wodnoprawnego wymaga:
1) wykonanie pomostu o szerokości do 3 m i długości całkowitej do 25 m, stanowiącej sumę długości jego poszczególnych elementów;
2) postój na wodach płynących statków przeznaczonych na cele mieszkaniowe lub usługowe;
3) prowadzenie przez wody inne niż śródlądowe drogi wodne napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych;
4) wykonanie kąpieliska lub wyznaczenie miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli, w tym na obszarze morza terytorialnego;
5) trwałe odwadnianie wykopów budowlanych;
6) prowadzenie robót w wodach oraz innych robót, które mogą być przyczyną zmiany stanu wód podziemnych;
7) wykonanie urządzeń odwadniających obiekty budowlane, o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem;
8) odprowadzanie wód z wykopów budowlanych lub z próbnych pompowań otworów hydrogeologicznych;
9) wykonanie stawów, które nie są napełniane w ramach usług wodnych, ale wyłącznie wodami opadowymi lub roztopowymi lub wodami gruntowymi, o powierzchni nieprzekraczającej 500 m2 i głębokości nieprzekraczającej 2 m od naturalnej powierzchni terenu, o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem;
10) przebudowa rowu polegająca na wykonaniu przepustu lub innego przekroju zamkniętego na długości nie większej niż 10 m;
11) przebudowa lub odbudowa urządzeń odwadniających zlokalizowanych w pasie drogowym dróg publicznych, obszarze kolejowym, na lotniskach lub lądowiskach;
12) wydobywanie kamienia, żwiru, piasku, innych materiałów z wód w związku z utrzymywaniem wód, śródlądowych dróg wodnych oraz remontem urządzeń wodnych, wykonywane w ramach obowiązków właściciela wód. (…)”
- Zwiększenie ilości odprowadzanych wód lub ścieków
- Rozbudowa, przebudowa istniejących obiektów budowlanych czy urządzeń wodnych
- W zależności od rodzaju szczególnego korzystania z wód lub usług wodnych pozwolenie wodnoprawne wydawane jest na czas określony – 4, 10 lub 20 lat.